Wat willen we bereiken?
Een leefbare stad voor inwoners, ondernemers en bezoekers.

1. Het met plezier gebruik kunnen maken van en betrokkenheid bij de openbare ruimte.
2. Een stad die kwalitatief goede en voldoende voorzieningen en groen (denk aan parkjes, speeltoestellen, wegen, parkeervoorzieningen, bankjes) biedt om te kunnen recreëren, ondernemen en te verplaatsen of verblijven.

Wat gaan we daar voor doen?
Doel 1: Het met plezier gebruik kunnen maken van en betrokkenheid bij de openbare ruimte.

Burgerparticipatie
Inwoners en ondernemers worden, bij bijvoorbeeld reconstructies / herinrichtingen van wegen of het omvormen van groen, actief geïnformeerd en betrokken bij de planvorming.  Daarnaast wordt het initiëren van een (burger)initiatief en/of het in zelfbeheer nemen van een gedeelte van de openbare ruimte gestimuleerd en door de gemeente actief ondersteund zonder het initiatief als gemeente over te nemen. De reeds uitgevoerde evaluatie van het beleid omtrent zelfbeheerders (groenzelfbeheerders en zwerfafvalpakkers) resulteert in 2020 in een uitvoeringsplan dat is gebaseerd op de wensen van de zelfbeheerders. In dat uitvoeringsplan worden de belangrijkste speerpunten uit de evaluatie meegenomen. Dit betreft: meer aandacht voor de zelfbeheerders en betere facilitering door de gemeente.

Doel 2: Een stad die kwalitatief goede en voldoende voorzieningen en groen (denk aan parkjes, speeltoestellen, wegen, parkeervoorzieningen, bankjes) biedt om te kunnen recreëren, ondernemen en te verplaatsen of verblijven.

Algemeen
Nadat in 2018 de nota kapitaalgoederen werd vastgesteld, is gestart met het op orde brengen van het beheer en onderhoud van de stad. Bij de uitvoering van werken (omvormingen groen, straatwerkzaamheden, riolering, speeltoestellen, etc. etc.) is het uitgangspunt dat we zoeken naar maximale synergie met andere (lopende) projecten in de onderhoudsgebieden, onder meer met het programma Betere Buurten.

De huidige onzekerheden m.b.t. PAS en PFAS (voor uitleg PAS en PFAS zie Wonen en Economie doel 1 bij overig) kunnen van invloed zijn op ruimtelijke ontwikkelingen en grondwerkzaamheden in de openbare ruimte en vormen daarmee een risico voor de realisatie van onderdelen binnen deze programmabegroting

Assetmanagement
Een methodiek die bijdraagt aan het realiseren van deze tweede doelstelling is assetmanagement. In Nieuwegein willen we gaan werken met deze methodiek. In de toekomst zullen voor het opstellen van de beheerplannen de principes van assetmanagement worden toegepast. In 2020 zullen we starten met de uitvoering van het toegezonden plan van aanpak assetmanagement.

Afval
Het Grondstoffeninzamelplan 2017-2020 (2016-469) is in die periode het kader waarbinnen wij ons afvalbeleid stapsgewijs uitvoeren. De doelstelling dat in 2020 elke inwoner per jaar maximaal 121 kg restafval produceert, staat onder druk. In 2020 zijn de volgende acties voorzien:

• Het vervangen van de ondergrondse glas- en papierbakken en het tegelijkertijd optimaliseren van de locaties van de glas- papier en (bovengrondse) textielbakken.
• Overgaan op het nascheiden van plastic verpakkingen, metalen verpakkingen (blik) en drankpakken (PMD). Uitvoering afhankelijk van de uitkomst van de aanbesteding door de Afval Verwijdering Utrecht (AV) t.a.v. overslag, transport en verwerking restafval.
• Uitvoeren communicatiecampagne / inzet afvalcoach ter verhoging van de efficiëntie van de voorscheiding van GFT, papier, glas en textiel.
• Overgaan op gescheiden inzameling luiers en incontinentiemateriaal op vrijwillige basis.

Op grond van de door de raad aangenomen motie M80 (in gesprek met ondernemers voor vermindering plasticafval) zijn de volgende maatregelen gepland:

• We gaan na welke voor het plastic pact relevante bedrijven niet aan het pact deelnemen en stimuleren deze bedrijven om alsnog deel te nemen.
• We monitoren hoeveel bedrijven alsnog het pact hebben ondertekend.
• Hierdoor krijgen we inzicht in de grootte van de opgave om alsnog met deze bedrijven afspraken te maken over het verminderen van de hoeveelheid plastic en het verbeteren van de recyclebaarheid.

Het college houdt motie M82 (proef met vaker inzamelen plastic, metaal en drankenkartons) aan totdat er meer duidelijkheid is over de uitkomst van de AVU aanbesteding: wordt nascheiden via de AVU-aanbesteding mogelijk en zo ja wanneer.

Verder starten we in 2020 met de overige maatregelen opgenomen in het Grondstoffeninzamelplan:

• Betalen voor op laten halen grof afval; gratis ophalen grof tuinafval op vaste dagen in snoeiseizoen; ruimere openingstijden recyclestation (deze drie maatregelen hangen samen);
• Afvalcoach;
• Verzamelcontainers voor gft bij hoogbouw;
• Handhaving op scheidingsgedrag.

Riolering en Waterhuishouding
Wij zamelen afvalwater en afvloeiend hemelwater in en voeren het af en hebben een zorgplicht voor grondwater. De belangrijkste activiteiten in 2020 zijn:

Generiek

• Wij geven uitvoering aan het Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) 2019 t/m 2023
• Wij nemen deel aan het nieuwe samenwerkingsverband Water en Klimaat tussen Water Innovatie Netwerk (Winnet) en Coalitie Ruimtelijke Adaptatie.
• Wij stellen een jaarprogramma Water 2020 op, waarin maatregelen zijn benoemd voor de kwaliteit, het functioneren en de beleving van stedelijk water.
• Wij geven uitvoering aan amendement 2016-279 van de Raad en werken mee aan het maalvaardig maken de poldermolen Oudegein.
• Wij passen klimaatadaptieve maatregelen toe, waar nodig en haalbaar, binnen het reguliere onderhoudsprogramma en nieuwe projecten.

Riolering:
Er zijn diverse reparaties aan de riolering benodigd. Er worden aanpassingen aan het vrijvervalstelsel gedaan op basis van hydraulische berekeningen. Een aantal geplande werken betreft:

• Fokkesteeg / diverse rioolvervangingen (vooruitlopend op betere buurten).
• Jutphaas vervangen riolering Kerkveld.

Een aantal installaties is toe aan renovatie. Dit betreft een aantal rioolgemalen, twee tunnelgemalen en een 5-tal pompunits drukriolering.

Waterhuishouding:

• Aanpassingen watersysteem ter verbetering waterkwaliteit in samenwerking met Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden (HdSR) (impulsregeling HdSR):
• Park Oudegein: maatregelen nabij molen om aan te sluiten op watersysteem.
• Park Oudegein: vergroten duikers Park Oudegein.
• Baggeren conform baggerplan 2014 t/m 2028.
• Reinigen diverse duikers.

Openbaar Groen
Het in 2017 vastgestelde Groenstructuurplan Nieuwegein (2017-151) is de leidraad voor het ontwikkelen en behouden van het “groene geraamte” van Nieuwegein en geeft aan welke meerjarige acties er nodig zijn om dit adequaat te kunnen doen. Op basis van dit plan staan in 2020 de volgende activiteiten gepland:

• Bij noodzakelijke ingrepen in het groen wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de ecologische- en zichtkwaliteit:
  • Ecologische kwaliteit: de eerder opgestelde beplantingslijst wordt gebruikt bij het samenstellen van beplantingsplannen. Daarbij wordt er ook rekening mee gehouden dat het gebied ecologisch te beheren is.
  • Zichtkwaliteit: We gaan de entrees van de stad fysiek aantrekkelijker maken. Bij de ingangen van de wijken gaan we kruiden/bollenmengsels gebruiken die naast een lange bloeitijd interessant zijn voor fauna. In 2020 wordt na de entree A.C.Verhoefweg / Taludweg ook de ingang bij de Waterliniedok uitgevoerd. De realisatie van dit werk wordt meegenomen bij de reconstructie van dit gebied.

o    Behouden en versterken bestaande kwaliteitvan het groen. Dit doen we onder meer door het oplossen van knelpunten uit het Groenstructuurplan. In 2020 worden de volgende knelpunten aangepakt: viaduct nabij De Poort, brug over de Plettenburgerbaan en het viaduct onder A2 ter hoogte van de Nedereindseweg. Streven is om werk met werk te maken.

• Wanneer bomen gekapt worden, planten we waar gewenst én gepast fruitbomen terug in samenspraak met omwonenden (er is niet automatisch sprake van één op één vervanging).
• Op verzoek van de bewonersgroep van de Jisperveste gaan we samen met hen het aangrenzende bosperceel omvormen en opknappen.
• We geven uitvoering aan het onderhoud van het openbaar groen op basis van integrale groen bestekken.

Vanuit het programma aanpak wortelopdruk zijn de straten Dahliastraat en Beethovenstraat op de projectenkaart opgenomen om aan te pakken.

Exoten
De aanpak van invasieve exoten vindt plaats binnen projecten. Ook met incidenteel toegekende middelen (zoals toegekend in motie 91 (2017-193)) worden exoten bestreden. In 2020 worden beheerplannen met protocollen opgesteld voor de aanpak van invasieve exoten (zowel planten als dieren).

Wet Natuurbescherming
De wet natuurbescherming is in 2017 in werking getreden. Op dit moment beschikt de ambtelijke organisatie niet over de benodigde kennis en capaciteit om de wet te implementeren. In de kadernota is voorgesteld om middelen beschikbaar te stellen. In 2020 brengen we de implementatie in beeld.

Dierenwelzijn
Bij dierenwelzijn gaat het om het stimuleren van het welzijn van in het wild levende en gedomesticeerde dieren. Bij plaagdieren is het streven bij de bestrijding een weinig belastende bestrijdingsmethode te gebruiken:

• In 2020 komen wij met beleid hoe om te gaan met invasieve exoten (zowel planten als dieren).
• Het geplande nieuwe beleid t.a.v. dierenwelzijn (2019) is vanwege andere prioriteiten verschoven naar 2020, hierbij wordt synergie gezocht met natuurinclusief bouwen.

Spelen
In 2018 is in nauwe samenwerking met maatschappelijke stakeholders en in afstemming met betrokken afdelingen een kaderstellende visie op spelen, inclusief uitwerkingsplan, opgesteld. Dit geheel is half 2019 door de Gemeenteraad vastgesteld. Er is een start gemaakt met een gefaseerde uitvoering per wijk. Dit wordt in 2020 gecontinueerd. Hierbij wordt samengewerkt vanuit het programma Vrije Tijd en tevens maximaal aangesloten bij het programma Betere Buurten.

Onderhoud wegen en civiele kunstwerken
Dit is een taak die jaarlijks vele werkzaamheden met zich meebrengt. Vanuit het beheerplan Wegen en het beheerplan Civiele bouwwerken staan in 2020 onder meer de volgende (grootschalige) werkzaamheden op de planning:

Wegen:

• Groot onderhoud Schansen-Noord: vervanging groot deel van de riolering en werkzaamheden i.c.m. de vernieuwing van de buurt in het kader van Betere Buurten;
• Onderhoud Schansen-Zuid: vervanging westelijk deel riolering en werkzaamheden i.c.m. de vernieuwing van de buurt in het kader van Betere Buurten;
• Groot onderhoud Plettenburgerbaan.

Kunstwerken:

• restauratie van de brug over het Inundatiekanaal in de Overeindseweg (uitvoering wordt nu gecombineerd met de aanleg van een fietsstraat op de Overeindseweg-Heemsteedseweg-Koppeldijk (samenwerking met gemeente Houten);
• Vervanging brugbediencentrale op de gemeentewerf.

Openbare verlichting
Het beheer en onderhoud van de openbare verlichting is in Nieuwegein geregeld middels een beheercontract. In dit contract zijn onder meer afspraken gemaakt om vanaf 2014 het areaal verduurzamen en het areaal in eigendom te verkrijgen.
Gedurende tien jaar (t/m 2024) worden 1.500 masten vervangen en 9000 armaturen. In 2020 wordt onder meer ingezet op het vervangen van masten en armaturen (LED verlichting) in Parkhout, Hoog Zandveld, De Wiers, Lekboulevard, Zuilenstein.

Verkeer en vervoer
Wij geven uitvoering aan het Gemeentelijk Mobiliteitsplan+ (GMP+) in nauwe afstemming met het uitvoeringsprogramma groot onderhoud wegen. Daarbij ligt in 2020 de focus op:

• Aanleg fietsstraat Overeindseweg (tussen het fietspad naar de Nieuwe Heemsteedsebrug en de Heemsteedseweg), aansluitend op de door gemeente Houten te realiseren, aansluitende fietsstraat Heemsteedseweg en Koppeldijk.
• Aanpak fietsknelpunt kruispunt Richterslaan-Mendes da Costalaan;
• Voorbereiding snelfietsroute provincie IJsselstein-Nieuwegein- Utrecht.
• Continuering fietsstimulering in het kader van het project ‘Nieuwegein Fietst!’ (een actie uit het GMP+). In samenwerking met provincie werken wij aan een programma ter stimulering van fietsgebruik. In dit kader onderzoeken we mogelijkheden om de inzet van de fietsambassadeur in 2020 te continueren.
• In 2020 staat de vervanging van een aantal verouderde Verkeersregelinstallaties (VRI’s) langs de trambaan op de planning. Dit zal gebeuren gelijktijdig met de werkzaamheden vanuit de provincie aan de regiotram (SUNIJ-lijn).
• Op basis van het mobiliteitsonderzoek Nieuwegein en verkeersonderzoeken City:
  • verder onderzoeken van maatregelen die bijdragen aan de doorstroming van het verkeer in Nieuwegein breed bevorderen en specifiek voor de Noordstedeweg waarbij de bereikbaarheid van de binnenstad gehandhaafd blijft;
  • opstellen van een monitoringsprogramma;
  • een kritische analyse op het GMP+ uitvoeren;
  • verrichten van aanvullend onderzoeken ter voorbereiding van een nieuwe visie op mobiliteit in Nieuwegein en de positie van Nieuwegein binnen de regio;
  • kwalitatief onderzoek in het kader van City naar mobiliteitsgedrag en beïnvloeding hiervan;
  • verkeersonderzoeken ontbrekende schakels fietsinfrastructuur City en Rijnhuizen;

• In 2020 komen de resultaten beschikbaar van het onderzoek naar de mogelijkheden voor een groene golf op de hoofdinfrastructuur. Indien de resultaten daartoe aanleiding geven kunnen vervolgacties nodig zijn.

We werken zoveel mogelijk vanuit reguliere middelen of binnen projecten. Indien geen financiële mogelijkheden zijn voor uitvoering van eventuele vervolgonderzoeken,  komen we met een separaat voorstel.

Openbaar vervoer
Het kader voor onze inzet voor het openbaar vervoer in de komende jaren is het Toekomstbeeld Openbaar Vervoer. Op 17 juni 2019 heeft het Utrechts Verkeer- en vervoer Beraad (UVVB) hiertoe het ontwikkelperspectief Midden-Nederland 2040 vastgesteld. In 2020 wordt een start gemaakt met de concretisering van de ontwikkelrichting.

• In december 2019 worden een groot aantal wijzigingen doorgevoerd in het buslijnennet in Nieuwegein. In 2020 zullen wij samen met U-OV en de provincie Utrecht de nieuwe dienstregeling evalueren en daar waar nodig aanpassingen voorstellen. Speciale aandacht hierbij gaat uit naar de verbindingen met het Utrecht Science Park, Rijnhuizen en de verbinding tussen Vreeswijk en City.
• In het kader van groot onderhoud aan de tramlijn (traject Centrum en centrum IJsselstein) en de verlaging van de perrons rijdt de tram niet in de zomer van 2020 (gedurende circa 12 weken). Wij zullen in overleg met U-OV bewerkstelligen dat adequaat tramvervangend busvervoer wordt aangeboden aan onze inwoners.

• In 2020 start de U10 met de verkenning ‘versnelling SUNIJ-lijn’. Nieuwegein krijgt een belangrijk rol in deze verkenning.
• In 2020 wordt in Nieuwegein een begin gemaakt met het aanbieden van deelfietsen. Er komen twee locaties waar deze fietsen worden aangeboden, bij De Liesbosch (N408) en bij Het Klooster. Het project wordt gesubsidieerd door de provincie. Nieuwegein is verantwoordelijk voor het beschikbaar stellen van fietsparkeermogelijkheden op het kruispunt Waterliniedok-Inundatiedok.

Door het aanbieden van deelfietsen op beide bedrijventerreinen wordt het voor werknemers en bezoekers aantrekkelijker om per openbaar vervoer naar beide bedrijventerreinen te reizen. Vanaf de bushalte aan de rand van het bedrijventerrein kunnen zij met de deelfiets snel op de plek van bestemming komen.

Betaald parkeren en fietsparkeren binnenstad
Het gratis bewaakt stallen van fietsen en het betaald parkeren voor auto’s is onlosmakelijk verbonden met een bezoek aan de Nieuwegeinse binnenstad. Sinds een aantal jaren wordt daarbij extra ingezet op beleving, bruikbaarheid en bezetting van de (fiets)parkeervoorzieningen. Samen met de winkeliers, ondernemers en maatschappelijke partners in de binnenstad zien wij dat dit resulteert in tevreden bezoekers die langer blijven (en naar verwachting meer uitgeven). Uiteindelijk leidt dit tot een gunstigere parkeerexploitatie.
In de zomer van 2020 wordt de parkeergarage Cityplaza gerenoveerd (ledverlichting aanbrengen, schilderwerk uitvoeren en interne bewegwijzering verbeteren). Daarbij worden in deze parkeergarage ook (extra) parkeerplaatsen gecreëerd voor gehandicapten, gezinnen en elektrische auto’s. Bij het plannen van de werkzaamheden houden we rekening met andere grote projecten die op dat moment in uitvoering zijn. De fietsenstalling P-West is in de zomer van 2019 verwijderd. Ter vervanging is naast het huidige bus- en tramstation een veilige, maar onbewaakte, stalling voor 40 fietsen gerealiseerd. Deze stalling wordt goed gebruikt. Als onderdeel van het nieuwe tram- en busstation is een nieuwe fietsenstalling in ontwikkeling met circa 500 stallingsplaatsen. Het gebruik van de fietsenstallingen is in 3 jaar tijd met 10% gestegen. In 2020 verwachten we een stabilisatie van het gebruik. In het nieuwe contract voor het stallingsbeheer wordt de mogelijkheid gecreëerd om Nieuwegeinse werkzoekenden in onze fietsenstallingen een leer/werk plek te bieden. Tevens zetten wij in op meer aandacht voor de kwaliteit van de dienstverlening. In alle (fiets)parkeervoorzieningen is de veiligheid op niveau, zowel voor de bezoekers als voor de medewerkers. In het kader van de (woningbouw)ontwikkelingen in de binnenstad monitoren wij continu de mobiliteitsbehoefte van alle gebruikers van de binnenstad. Afhankelijk van het type ontwikkeling faciliteren wij het (dubbel)gebruik van (fiets)parkeervoorzieningen en stimuleren wij het gebruik van deelauto’s en elektrische auto’s.