Programma Versterking eigen kracht, Ondersteuning en Bescherming
Ambitie
De basis voor de realisatie van de ambities op het sociaal domein ligt in de Transformatieagenda 2017-2020. De Transformatieagenda is het samenhangende kader van de raad waarin de inwoner en zijn leefgebieden (gezondheid, zelfredzaamheid, participatie, opvoeding, wonen en inkomen) centraal staan. In de Transformatieagenda zijn de hoofddoelen, de ontwikkelstrategie en uitgangspunten voor de gemeentelijk inzet op deze levensgebieden geschetst.
In de eerste fase (2014-2016) ontstonden goede samenwerkingen en realistische plannen. We introduceerden in de eerste fase de sociale wijkteams van Geynwijs in het bestaande veld. Daar waar schaalvoordelen zich voordeden, zochten we naar mogelijkheden voor regionale samenwerking. Zo gaven we de (boven)regionale inkoop van maatwerkvoorzieningen vorm. En hebben we de regionale backoffice ingericht. In deze periode leerden we veel over de complexiteit van het inrichten van een nieuwe uitvoeringspraktijk, die aansluit bij de vragen van inwoners.
In de tweede fase vormden we de transformatie van het sociaal domein verder. Onze inzet ontwikkelde zich langs drie hoofdlijnen:
- We realiseren op alle levensgebieden samen met partners in en buiten de stad, steeds meer alternatieven voor bestaande maatwerkvoorzieningen. En inwoners maken daar ook steeds meer gebruik van. Er is altijd een vangnet wanneer nodig.
- We bouwen vanuit de transformatieprogramma’s aan vernieuwing van onderdelen van de brede toegang. Voor de onderdelen werk en participatie (voorbereiding van het werkteam), voor ondersteuning bij financiële problemen (pilot schuldenvrij), voor gezondheidszorg (spelers bij huisartsen, link-workers, welzijnscoaches, praktijkondersteuners) en voor WMO en Jeugd (Geynwijs).
- We verstevigen de community-opbouw, door het faciliteren en begeleiden van inwonersinitiatieven en de opbouw van gemeenschappen in buurten en wijken. Dit is de basis voor onze inzet om samen met inwoners veerkracht te versterken, individueel en collectief.
In fase 2 hebben we in pilots vanuit de inhoudelijke transformatieprogramma’s veel alternatieven voor maatwerk in gang gezet. Inwoners kunnen samen met hun eigen netwerk (familie, buren, vrijwilligers en professionals) kiezen uit nieuwe alternatieven in hun eigen omgeving. Inwoners ervaren deze hulp als laagdrempelig en passend. Sommige inwoners zijn blijvend aangewezen op of kiezen (nog) voor bestaande maatwerkvoorzieningen. Beide mag. Maar een stapeling van zorg willen we voorkomen. Door steeds meer oplossingen op maat aan te bieden en door de vraag-achter-de vraag van inwoners daadwerkelijk te begrijpen, ontstaat er meer en meer een spectrum aan (alternatieve) oplossingen dichtbij (in de wijk) naast bestaande voorzieningen. En zo blijft een passend vangnet over voor de inwoners die dat nodig hebben.
In 2019 zijn we gestart met de derde en laatste fase van het veranderingsproces. In juli 2019 heeft de gemeenteraad de uitvoeringsagenda voor de derde fase vastgesteld. In deze derde fase zetten we in op borging van de drie hoofdlijnen, op basis van de lessen die we hebben geleerd. We realiseren ons dat borgen voor sommige programma’s betekent dat doorontwikkeling nog nodig is en dat voor andere programma’s resultaten deels al zijn geborgd. Bovendien zetten we in de derde fase in op integraal werken vanuit een Brede Toegang, preventie (veerkracht versterken en herstellen) en (vroeg)signalering (van problemen). Dit door samenwerking met en tussen inwoners, maatschappelijke organisaties en professionals. We werken toe naar een duurzaam fundament waarop inwoners en de samenleving naar vermogen maximaal tot ontplooiing kunnen komen. Individueel en als geheel.
In fase 1 en 2 hebben we door rapportages, jaarverslagen en andere documenten deels al inzicht gekregen in de effectiviteit van onze initiatieven. We weten veel, maar tegelijkertijd weten we niet alles. We willen meer zicht hebben op de gevolgen van onze keuzes voor inwoners en voor de samenleving als geheel. Waar leiden alle verschillende activiteiten gezamenlijk toe in het leven van de Nieuwegeinse inwoners? Doen we de goede dingen en doen we de goede dingen ook goed? Door de voortgang en de resultaten van ons beleid in het sociaal domein beter te monitoren, willen we beter in staat zijn om te bieden wat inwoners helpt en dat zo doelmatig mogelijk te doen. Om beter te leren van de beschikbare informatie brengen we in fase 3 de lopende en voorgenomen onderzoeken bijeen in een Onderzoekagenda Sociaal Domein. Hieraan koppelen we tevens een analyse van de indicatoren. Om die reden zijn die in deze begroting naar de bijlagen verplaatst.